तेथूनि पुढे बरे होईल । भक्‍तिसुखें दोंद वाढेल । फेरा चौऱ्यांशीचा चुकेल । धनमोकासी ॥१॥
मी आलो रायाचा जोशी । होरा ऐका दादांनो ॥धृ॥
मनाजी पाटील देहगांवचा । विश्वास धरु नका त्याचा । हा घात करील नेमाचा । पाडील फशी ॥२॥
वासना बायको शेजारीण । झगडा घाली मोठी दारूण । तिच्या पायी नागवण । घर बुडविसी ॥३॥
एकाजनार्दनी कंगाल जोशी । होरा सांगतो लोकांसी । जा शरण सद्‍गुरुसी । फेरा चुकवा चौऱ्यांयशी ॥४॥
बहिरा झालो या या जगी ॥धृ॥ नाही ऐकिले हरिकीर्तन । नाही केले पुराण श्रवण । नाही वेदशास्त्र पठण । गर्भी बधिर झालो त्यागूने ॥१॥ नाही संतकीर्ती श्रवणी आली । नाही साधुसेवा घडियेली । पितृवचनासी पाठ दिधली । तीर्थे व्रते असोनि त्यागिली ॥२॥ माता माऊली पाचारिता । शब्द नाही दिला मागुता । बहिरा झालो नरदेही येता । एकाजनार्दनी स्मरेन आता ॥३॥
मुकामुका झालो वाचा गेली ॥धृ॥
होतो पंडित महाज्ञानी । दशग्रंथ षड्‍शास्त्र पुराणी । चारी वेद मुखोद्‍गत वाणी । गर्वामध्ये झाली सर्व हानी ॥१॥
जिव्हा लांचावली भोजना । दुग्ध घृत शर्करा पक्वान्ना । निंदिले उपान्ना । तेणे पावलो मुखबंधना ॥२॥
साधुसंतांची निंदा केली । हरिभक्‍तांची स्तुती नाही केली । तेणे वाचा पंगू झाली । एकाजनार्दनी कृपा लाधली ॥३॥
मोडकेंसे घर तुटकेसे छप्पर । देवाला देवघर नाही ॥१॥
मला दादला नलगे बाई ॥धृ॥
फाटकेच लुगडे तुटकीसी चोळी । शिवाया दोरा नाही ॥२॥
जोंधळ्याची भाकर आंबाडयाची भाजी । वर तेलाची धार नाही ॥३॥
मोडका पलंग तुटकी नवार । नरम बिछाना नाही ॥४॥
सुरतीचे मोती गुळधाव सोने । रांज्यात लेणे नाही ॥५॥
एकाजनार्दनी समरस झाले । तो रस येथे नाही ॥६॥
अहं वाघा सोहं वाघा प्रेमनगारा वारी ।
सावध होऊनी भजनी लागा देव करा कैवारी ॥१॥
मल्लारीची वारी माझ्या मल्लारीची वारी ॥धृ॥
इच्छा मुरळीस पाहू नका पडाल नरकाद्वारी ।
बोध बुधली ज्ञान दिवटी उजळा महाद्वारी ॥२॥
आत्मनिवेदन रोडगा निवतील हारोहारी ।
एकाजनार्दनी धन्य खंडेराव त्यावरी कुंचा वारी ॥३॥
विंचू चावला वृश्चिक चावला । कामक्रोध विंचू चावला
।
तम घाम अंगासी आला ॥धृ॥
पंचप्राण व्याकुळ झाला । त्याने माझा प्राण चालिला
।
सर्वांगाचा दाह झाला ॥१॥
मनुष्य इंगळी अति दारुण । मज नांगा मारिला तिने ।
सर्वांगी वेदना जाण । त्या इंगळीची ॥२॥
ह्या विंचवाला उतारा । तमोगुण मागे सारा ।
सत्वगुण लावा अंगारा । विंचू इंगळी उतरे झरझरा ॥३॥
सत्व उतारा देऊन । अवघा सारिला तमोगुण ।
किंचित् राहिली फुणफुण । शांत केली जनार्दने ॥४॥
एडका मदन तो केवळ पंचानन ॥धृ॥
धडक मारिली शंकरा । केला ब्रह्मयाचा मातेरा ।
इंद्रचंद्रासी दरारा । लाविला जेणे । तो केवळ पंचानन
॥१॥
धडक मारिली नारदा । केला रावणाचा चेंदा ।
दुर्योधना मारिली गदा । घेतला प्राण । तो केवळ पंचानन
॥२॥
भस्मासुर मुकला प्राणासी । तेचि गती झाली वालीसी
।
विश्वामित्रासरिखा ऋषी । नाडिला जेणे ।
तो केवळ
पंचानन ॥३॥
शुकदेवांनी ध्यान धरोनी । एडका आणिला आकळोनी ।
एकाजनार्दनी चरणी । बांधिला जेणें । तो केवळ पंचानन
॥४॥
नाथाच्या घरची उलटी खूण । पाण्याला मोठी लागली तहान
॥१॥
आंत घागर बाहेरी पाणी । पाण्याला पाणी आले मिळोनी
॥२॥
आजी म्या एक नवल देखिले । वळचणीचे पाणी आढ्या लागले
॥३॥
शेतकऱ्याने शेत पेरिले । राखणदाराला तेणे गिळिले
॥४॥
हांडी खादली भात टाकिला । बकऱ्यापुढे देव कापिला
॥५॥
एकाजनार्दनी मार्ग उलटा । जो तो गुरुचा बेटा ॥६॥
भूत जबर मोठे ग बाई । झाली झडपड करु गत काई ॥१॥
सूप चाटूचे केले देवऋषी । या भूताने धरिली केशी ॥२॥
लिंबू नारळ कोंबडा उतारा । त्या भूताने धरिला थारा
॥३॥
भूत लागले नारदाला । साठ पोरे झाली त्याला ॥४॥
ऊत लागले ध्रूवबाळाला । उभा अरण्यात ठेला ॥५॥
एकाजनार्दनी भूत । सर्वांठायी सदोदित ॥६॥
सत्वर पाव गे मला । भवानीआई रोडगा वाहिन तुला ॥१॥
सासरा माझा गावी गेला । तिकडेच खपवी त्याला ॥२॥
सासू माझी जाच करती । लवकर निर्दाळी तिला ॥३॥
जाऊ माझी फडफड बोलती । बोडकी कर ग तिला ॥४॥
नणंदेचे पोर किरकिर करिते । खरूज होऊ दे त्याला ॥५॥
दादला मारुन आहुती देईन । मोकळी कर गे मला ॥६॥
एकाजनार्दनी सगळेचि जाऊं दे । एकटीच राहू दे मला
॥७॥
अनादि निर्गुण प्रगटली भवानी । मोह महिषासूर मर्दना
लागुनी ।
त्रिविध तापाची कराया झाडणी । भक्‍तांलागोनी पावसी
निर्वाणी ॥१॥
आईचा जोगवा जोगवा मागेन । द्वैत सारुनी माळ्व मी
घालीन ।
हाती बोधाचा झेंडा मी घेईन । भेदरहित वारीसी जाईन
॥२॥
नवविध भक्‍तिच्या करीन नवरात्रा । करुनी पोरी मागेन
ज्ञानपात्रा।
धरीन सद्‍भाव अंतरीच्या मित्रा । दंभ संसार सांडिन
कुपात्रा ॥३॥
पूर्ण बोधाची घेईन परडी । आशा तृष्णेच्या पाडीन
दरडी ।
मनोविकार करीन कुर्वंडी । अद्‍भूत रसाची भरीन दुरडी
॥४॥
आता साजणी जाले मी नि:संग । विकल्प नवऱ्याचा सोडियला
संग ।
कामक्रोध हे झोडियेले मांग । केला मोकळा मारग सुरंग
॥५॥
ऐसा जोगवा मागुनी ठेविला । जाउनी महाद्वारी नवस
फेडिला ।
एकपणे जनार्दन देखिला । जन्ममरणाचा फेरा चुकविला
॥६॥
हजरत मौला मौला । सब दुनिया पालनवाला ॥१॥
सब घरमो सांई बिराजे । करत है बोलबाला ॥२॥
गरीब नवाजे मै गरीब तेरा । तेरे चरणकु रतवाला ॥३॥
अपना साती समजके लेना । सलील वोही अल्ला ॥४॥
जीन रूपसे है जगत पसारा । वोही सल्लाल अल्ला ॥५॥
एकाजनार्दनी निजवद अल्ल। आसल वोही बिटपर अल्ला
॥६॥
सांगते तुम्हां वेगळे निघा । वेगळे निघून संसार
बघा ॥१॥
संसार करिता शिणले भारी । सासुसासरा घातला भरी ॥२॥
संसार करिता शिणले बहू । दादला विकून आणले गहू ॥३॥
गव्हाचे दिवसे जेविली मावशी । मजला वेडी म्हणता
कैशी ॥४॥
संसार करिता दगदगलें मनी । नंदा विकिल्या चौघीजणी
॥५॥
एकाजनार्दनी संसार केला । कामक्रोध देशोधडी गेला
॥६॥
कलिमाजी दैवते उघड दिसती फार ।
नारळ आणि शेंदूर यांचा भडिमार ॥१॥
लटिका देव लटिका भक्‍त लटिके सर्व वाव ।
सात धान्याचे धपाटे मागती काय त्यांचा बडिवार ॥२॥
तेल रांधा मागती मलिदा वरती काजळ कुंकु ।
फजितखोर ऐसे देव तयाचे तोंडावर थुंकु ॥३॥
तीर्थाजाती उदंड । त्याचे पाठीमागे तोंड ॥१॥
मनवासना ठेउनी घरी । तीर्था नेली भांडखोरी ॥२॥
गंगेत मारिता बुडी । मन लागले बिऱ्हाडी ॥३॥
नमस्कार करिता देवासी । मन पायपोसापाशी ॥४॥
लवकर करी प्रदक्षिणा । उशीर झालासे भोजना ॥५॥
एकाजनार्दनी स्थिर मन । नाही तव काय साधन ॥६॥
वरुषला मेघ खडकावरुता । चिखल ना तत्वता थेंब नाही
॥१॥
वाया तो प्राणी आला नरदेहा । गेला वाया पहा भक्‍तिवीण
॥२॥
अरण्यात जैशी सुकरे बैसती । तैसे मठाप्रति करुनी
बैसे ॥ ३॥
उदय होताचि लपते उलुक । तैसा तो मुर्ख समाधी बैसे
॥४॥
एकाजनार्दनी वाया गेले सर्व । संसार ना देव दोन्ही
शुन्य ॥५॥
आम्ही ब्रह्मपुरीचे ब्राह्मण । यातीकुळ नाही लहान
॥१॥
आम्हा सोवळे वोवळे नाही । विटाळ न देखो कवणे ठायी
॥२॥
आम्हा सोयरे जे जाहले । ते यातिकुळा वेगळे केले ॥३॥
एकाजनार्दनी बोधु । यातिकुळींचा फिटला संबंधु ॥४॥
कामक्रोध लोभ दंभ मद मत्सर । षड्‍वैरी तत्पर हेचि
येथे ॥१॥
क्षुधा तृषा मोद शोक जरा मरण । षड्‍ऊर्मी पूर्ण
देहीं हेचि ॥२॥
आशा मनिषा कल्पना इच्छा तृष्णा वासना । हे अठरा गुण
जाणा देहामाजी ॥३॥
एकाजनार्दनी त्यजोनी अठरा । तोचि संसारामाजी शुद्ध
॥४॥
श्‍वानाचा तो धर्म करावी वसवस । भलेबुरे त्यास न
कळे काही ॥१॥
वेश्यांचा धर्म द्रव्यते हरावे । भलेबुरे भोगावे
न कळे कांही ॥२॥
निंदकाचा धर्म निंदाती करावी । भले बुरे त्यागावी
नकळे काही ॥३॥
सज्जनांचा धर्म सर्वाभूती दया । भेदाभेद तया नकळे
काही ॥४॥
संतांचा धर्म अंतरी ती शांती । एकाजनार्दनी वस्ती
सर्वांठायी ॥५॥
पांथस्थ घरासी आला । प्रात:काळी उठोनि गेला ॥१॥
तैसे असावे संसारी । जैसी प्राचीनाची दोरी ॥२॥
बाळी घराचार मांडिला । तो सवेचि मोडूनि गेला ॥३॥
एका विनवी जनार्दना । ऐसे करी गा माझ्या मना ॥४॥
जया म्हणती नीच वर्ण । स्त्री शुद्रादी हीनजन ॥१॥
सर्वांभूती देव वसे । नीचाठायी काय नसे? ॥२॥
नीच कोठोनि जन्मला । पंचभूता वेगळा जाला ॥३॥
तया नाही जनन । सवेचि होत पतन ॥४॥
नीच म्हणोनि काय भुलि । एकाजनार्दनी देखिली ॥५॥
िषयवासना भाजी त्याचे मूळ । मग सुख कल्लोळ प्राप्ती
तुज ॥१॥
आशेचे काबाड कल्पना सगळी । उपटोनि मुळी टाकी परती
॥२॥
भेदाचे भांडे वैराग्याचे हातें । धुवोनि सरते करी
बापा ॥३॥
शांतीचेनि सवे धरी वेगे सोय । एकाजनार्दनी पाय पावशील
॥४॥
वैराग्य प्रथम असावी शांती । तेणे विरक्‍ति अंगी
जोडे ॥१॥
हेचि मुख्यवर्म साधता साधन । येणे जनार्दन जवळी
असे ॥२॥
उपासना मार्ग हेचि कर्मकांड । हेचि ब्रह्मांड जनीवनी
॥३॥
हेचि देहस्थिती विदेह समाधी । तुटती उपाधी कर्माकर्म
॥४॥
एकाजनार्दनी शांतीक्षमा दया । यांविण उपाय उपाधी
ते ॥५॥
नीती सांगतो ऐका एक । दास सभेचा सेवक ।
मन टाळू नका एक । कोणी एक ॥१॥
सांडावरुन जाऊं नये । लांच खाऊं नये ।
चोहट्यात राहू नेये । कोणी एक ॥२॥
अक्रीत घेऊं नये । इमान सोडु नये ।
बैमान होऊं नये । कोणी एक ॥३॥
सज्जनाशी विंटू नये । नीचासवे बांटू नये ।
तस्कराशी पुसूं नये । कोणी एक ॥४॥
भक्‍तिमार्ग खंडू नये । कुभांडयासी तंडूं नये ।
खळासंगे भांडू नये । कोणी एक ॥५॥
सत्पुरुषाशी छळूं नये । शिवेचा गुंडा डाळूं नये
।
केला नेम टाळू नये । कोणी एक ॥६॥
सद्‍गुरु सेवा सोडूं नये । कुलंधर्मासी मोडू नये
।
पापद्रव्य जोडू नये । कोणी एक ॥७॥
संपत्‍ति आलिया माजू नये । अभिमाने फुगूं नये ।
सभा देखून लाजूं नये । कोणी एक ॥८॥
असत्यवाद करु नये । खोटा संग धरु नये ।
मोचकाशी मैत्री करु नये । कोणी एक ॥९॥
भलते भरी पडू नये । अनाचार करु नये ।
कपट मनी धरु नये । कोणी एक ॥१०॥
जन्मा आलिया स्वभावे । काही सार्थक करावे ।
ऐसे मनी विचारवे । कोणी एक ॥११॥
एकाजनार्दनी भावे । संतचरणी लीन व्हावे ।
सदा हरिनाम उच्चारावे । कोणी एक ॥१२॥
कैसी समचरणींची शोभा । अवघा जगी विठ्ठल उभा ॥१॥
येणे विठ्ठले लाविले पिसे । जिकडे पाहे तिकडे दिसे
॥२॥
पाहते पाहणीयामाझारी । पाहते गेले पाहण्यापरि ॥३॥
एकाजनार्दनी एकू । विठ्ठल अवलोकी लोकु ॥४॥
चंद्र पौर्णिमेचा दिसे पा सोज्वळ । तैसा श्रीविठ्ठल
पंढरीये ॥१॥
क्षीरसिंधुसम भीवरा ती वाहे । स्नान करिता जाय महत्पाप
॥२॥
सनकसनंदन सम पुंडलिक । शोभा अलोलिक वर्णूं काय ॥३॥
लक्ष्मी प्रत्यक्ष रखुमाई राही । एकाजनार्दनी पायी
लीन झाला ॥४॥
वारकरी पंढरीचा । धन्य धन्य जन्म त्याचा ॥१॥
जाय नेमें पंढरीसी । चुको नेदी तो वारीसी ॥२॥
आषाढी कार्तिकी । सदा नाम गाय मुखी ॥३॥
एकाजनार्दनी करी वारी । धन्य तोचि बा संसारी ॥४॥
माझे माहेर पंढरी । आहे भीवरेचे तीरीं ॥१॥
बाप आणि आई । माझी विठ्ठल रखुमाई ॥२॥
पुंडलिक बंधु आहे । त्याची ख्याती सांगू काये ॥३॥
माझी बहीण चंद्रभागा । करितसे पापभंगा ॥४॥
एकाजनार्दनी शरण । करी माहेरींची आठवण ॥५॥
माझ्या वडिलांचे दैवत । कृपाळू हा पंढरीनाथ ॥१॥
पंढरीसी जाऊं चला । भेंटू रखुमाई विठ्ठला ॥२॥
पुंडलिके बरवे केले । कैसे भक्‍तिने गोंविले ॥३॥
एकाजनार्दनी नीट । पायी जडलीसे वीट ॥४॥
सुखाची विश्रांती सुख समाधान । मनाचे उन्मन नाम
गाता ॥१॥
ते हें नाम सोपे रामकृष्णहरि । प्रपंच-बोहरी उच्चारिता
॥२॥
अंहभाव व्देष नुरे ती वासना । व्दैताची भावना दुरी
ठाके ॥३॥
एकाजनार्दनी नाम हे सोपारे । येणेचि पै सरे भवसिंधू
॥४॥
ॐ नमो सद्‍गुरु निर्गुणा । पारनाही तव गुणा ।
बसोनी माझिया रसना । हरिगुणा वर्णवी ॥१॥
हरिगुण विशाळ पावन । वदवी तू कृपा करुन ।
मी मूढमति दीन । म्हणोनि कीव भाकितसे ॥२॥
तुमचा प्रसाद जाहलिया पूर्ण । हरिगुण वर्णीन मी
जाण ।
एका वंदितसे चरण । सद्‍गुरुचे आदरे ॥३॥
ज्या सुखाकारणे देव वेडावला । वैकुंठ सांडुनी संतसदनी
राहिला ॥१॥
धन्य धन्य संतांचे सदन । जेथे लक्ष्मी सहित शोभे
नारायण ॥२॥
सर्व सुखांची सुख्रराशी । संतचरणी भुक्‍तिमुक्‍ति
दासी ॥३॥
एकाजनार्दनी पार नाही सुखा । म्हणोनी देव भुलले
देखा ॥४॥
वैष्णवाघरी देव सुखावला । बाहीर न वजे दवडोनी घातिला
॥१॥
देव म्हणे माझे पुरतसे कोडा । संगती या गोड वैष्णवांची
॥२॥
जरी देव नेउनी घातिला दुरी । परतोनी पाहे तव घराभीतरी
॥३॥
कीर्तनाची देवा आवडी मोठी । एकाजनार्दनी पडली मिठी
॥४॥
संतांच्या विभूती । धर्मलागी अवतरती ॥१॥
धर्मरक्षणाकारणे । साधु होताती अवतीर्णे ॥२॥
जगा लावावे सत्पथी । हेची साधूची पै कृती ॥३॥
एकाजनार्दनी साधु । हृदयी वसे ब्रह्मानंदु ॥४॥
देवा माझे मन लागो तुझे चरणी । संसार व्यसनी पडोनेदी
॥१॥
नामस्मरण घडो संतसमागम । वाउगाचि भ्रम नको देवा
॥२॥
पायी तिर्थयात्रा मुखी रामनाम । हाचि माझा नेम सिद्धि
नेई ॥३॥
आणिक मागणे नाही नाही देवा । एकाजनार्दनी सेवा दृढ
देई ॥४॥
भक्‍तिप्रेमाविण ज्ञान नको देवा । अभिमान नित्य
नवा तथा तया माजी ॥१॥
प्रेमसुख देई प्रेमसुख देई । प्रेमेविण नाही समाधान
॥२॥
रांडवेने जेवी श्रृगांरु केला । प्रेमेवीण जाला
ज्ञानी तैसा ॥३॥
एकाजनार्दनी प्रेमे अतिगोड । अनुभवी सुरवाड जाणतील
॥४॥
जगाचिये नेत्री दिसे तो संसारी । परि तो अंतरी स्फटिक
शुद्ध ॥१॥
वायांची हांव न धरी काही पोटी । वाउगी ती गोष्टी
न करी जगा ॥२॥
स्त्रियापुत्र धन नाही तेथे मन । इष्टमित्र कारण
नाही ज्याचे ॥३॥
एकाजनार्दनी प्रपंच परमार्थ । सारिखाचि होत तया
लागी ॥४॥
अवघेचि त्रैलोक्य आनंदाचे आता । चरणी जगन्नाथा
चित्त ठेले ॥१॥
माय जगन्नाथ बाप जगन्नाथ । अनाथाचा नाथ जनार्दन
॥२॥
एकाजनार्दनी एकपणे उभा । चैतन्याची शोभा शोभतसे
॥३॥
पोटींचे बाळ अवगुणी वोखटे । परि मायबापा स्नेहो
मोठे ॥१॥
तयापरि उदरा आलो जी स्वामी । अवगुणांच्यापरि नुपेक्षा
तुम्ही ॥२॥
गुण नाही तेथे कर्म कैचे धड । परिमायबापा वाटतसे
कोड ॥३॥
एकाजनार्दनी उद्‍भव साचे । म्हणोनि हरिदासा कौतुक
त्याचे ॥४॥
शांतीचेनि मंत्रे मंत्रुनि विभूती । लाविली देहाप्रती
सर्व अंगा ॥१॥
तेणे तळमळ हारपली व्यथा । गेली सर्व चिंता पुढीलांची
॥२॥
लिगाडाची मोट बांधोनि टाकिली । वासना भाजली क्रोध
अग्नी ॥३॥
एकाजनार्दनी शांत जाहला देह । कामनीक देव प्रगटला
॥४॥
भक्‍तिची लक्षणे (ओ.क्र.४०१-४०३) माझे नाम माझे स्मरण । माझी कथा माझे किर्तन । माझ्या चारित्रांचे पठण । गुणवर्णन नित्य माझे ॥ माझा जप माझे ध्यान । माझी पूजा माझे स्तवन । नित्य करिता माझे चिंतन । विषयध्यान विसरले ॥ भक्‍तांचे विषय सेवन । तेही करिता मदर्पण । या नाव भक्‍तीची अंगे जाण । स्वये नारायण विधीसी सांगे ॥
गुरुचे लक्षण (ओ.क्र.६९५-६९७)शिष्ये करावे माझे भजन । ऐसे वांछी जरी गुरुचे मन
।
तो गुरुत्वा मुकला जाण । अभिमाने पूर्ण नागवला ॥
जगी दाटुगा ज्ञानाभिमान । धनालागी विकती ज्ञान
।
ते जाण शिश्नोदरपरायण । तेथे अर्धक्षण ज्ञान न थारे
॥
मुख्यत्वे गुरुचे लक्षण । ज्ञान असोनि निरभिमान
।
सर्वांगी शांतीचे भूषण । तो सद्‍गुरु पूर्ण परब्रह्म
॥
नातरी श्वेत कॄष्ण गाई । दोहोनी क्षीर मेळविता एके
ठायी ।
केले तेथे भेदू नाही । वर्णावर्णाचा ॥
तैसे अद्वितीयेचा गावी । वर्णावर्ण पदवी ।
नसोनिया अनुभवी । सुखवस्ती वासु ॥
सद्‍गुरु भक्‍तास बद्धता नाही (ओ.क्र.३९-४४)
जै पतंग भक्षी वडवानळासी । दर्दुरी गिळिजे शेषासी
।
जै खदयोते गिळिजे रविबिंबासी । तै गुरुभक्‍तांसी
बद्धता ॥
जै वायसे युद्ध कीजे खगपतींसी । पिपिलिका सप्तसागर
शोषी ।
कीं मुर्कुटे गिळिजे ब्रह्मांडासी । तै गुरुभक्‍तांसी
बद्धता ॥
जै चित्रींचिया हुताशने । दग्ध होती महावने ।
कि रज्जूसर्पाचिया पाने । मृत्यु पावे कृतांतू
॥
कि मक्षिकाचेनि थडके । महागिरी पडो शके ।
किंवा प्रेताचेनि धाके । झडपोशके महाकाळ ॥
कि वांझेचेनि सुते । रणीं जिंकीजे इंद्राते ।
मुक्‍त कोण ? (ओ. क्र. ५१७ - ५२३)
जग भासे जे सकळ । तो जगदात्माचि निखळ ।
ऐसा निश्चयो ज्याचा प्रबळ । मुक्‍त केवळ तो एकु ॥
मी देहो नव्हे निश्चिते । अनात्मा न म्हणे कोणातें
।
विश्व मीचि परमार्थे । मुक्‍ती तया वोळगणी ॥
ज्याची नि:शेष आस तुटली । त्याचीचि अविदया निवटली
।
त्यासीचि शांती नि:शेष जाली । स्थिती वंदिली सदाशिवे
॥
ज्यासी नाठवे जन्मलेपण । देहत्वे देह न भेटे जाण
।
तो स्वप्नीही न देखे निजमरण । हे स्थिती संपूर्ण
हरिहरां वंदय ॥
मायेचा उपकार (ओ.क्र.३३३-३४२)
माया अवघे म्हणती कुडी । परि ते मायेची उत्‍तमखोडी
।
स्वरुप आच्छादुनी गाढी । वाढवी श्रद्धा ॥
माया ब्रह्म राखे गुप्तता । यालागी आवडे समस्तां
।
मुमुक्षु अतिअवस्था । वैराग्यता श्रद्धाळू ॥
तेचि ब्रह्म प्रगट असते । तरी कोणीच त्याते न पुसते
।
अवघेचि उपेक्षिते । हेळणा करुनी ॥
सूर्य परब्रह्म प्रत्यक्ष दिसे । त्याते उपेक्षिती
लोक जैसे ।
नमस्कारी श्रद्धा नसे । ब्रह्मासि पै तैसे होते
॥
अग्नि देवाचे निजमुख । त्यावरी पाय देऊनि घेती सेक
।
आळशी तेथ थुंकी थुंक । ब्रह्मासिही देख तैसे होते
॥
मनकर्णिका ब्रह्मजळ । तेथे करिती मूत्रमळ ।
एवं प्रत्यक्षासि केवळ । उपेक्षा होतसे ॥
तैसी परब्रह्माच्या अभक्‍ती । अवघ्या होती अधोगती
।
ते चुकविली निश्चिती । मायादेवी ॥
फणस जंबीर कर्दळी दाटा । हाती घेउनी नारंगी फाटा
॥१॥
वारियाने कुंडल हाले । डोळे मोडित राधा चाले ॥२॥
राधा पाहुन भुलले हरि । बैल दुभे नंदाघरी ॥३॥
हरि पाहुनी भुलली चित्ता । राधा घुसळी डेरा रिता
॥४॥
मन मीनलेसे मना । एका भुलला जनार्दना ॥५॥
भुलविले वेणुनादे । वेणु वाजविला गोविंदे ॥१॥
पांगुळले यमुनाजळ । पक्षी राहिले निश्र्चळ ॥२॥
तॄणचरे लुब्ध झाली । पुच्छ वाहुनिया ठेली ॥३॥
नाद न समाये त्रिभुवनी । एका भुलला जनार्दनी ॥४॥
कशी जाऊं मी वॄंदावना । मुरली वाजवी कान्हा ॥धॄ॥
पैल तीरी हरि वाजवी मुरली । नदी भरली यमुना ॥१॥
कांसे पितांबर कस्तुरी टीळक । कुंडल शोभे काना ॥२॥
काय करु बाई कोणाला सांगु । नामाची सांगड आणा ॥३॥
नंदाच्या हरीने कौतुक केले । जाणे अंतरीच्या खुणा
॥४॥
एकाजनार्दनी मनीं म्हणा । देवमहात्म्य कळेना कोणा
॥५॥
पाहिला नंदाचा नंदन । तेणे वेधियेले मन ॥१॥
मोर मुकुट पितांबर । काळ्या घोंगडीचा भार ॥२॥
गोधने चारी आनंदे नाचत । करी काला दहीभात ॥३॥
एकाजनार्दनी लडिवाळ बाळ तान्हा । गोपाळांशी कान्हा
खेळे कुंजवना ॥४॥